زعفران چاشنی و رنگ دهنده غذا می باشد ، موجب کاهش چربی و کلسترول خون می گردد. آرام بخش ، اشتها آور ، ضد اسپاسم ، پیشگیری کننده از بیماری های قلبی و سرطان ، تقویت کننده حافظه و کاهش دهنده فشار خون است. از گیاه آن در درمان بیماری آسم ، بیماری های پوستی ، بیماری های چشم ، عفونت ادراری ، یرقان ، پیش انداختن قاعدگی ، رفع نفخ شکم ، درمان معده درد و درمان کم خونی استفاده می شود.
زعفران به هضم غذا کمک می کند و تقویت کننده معده می باشد و به عنوان مسکن به ویژه در دردهای لثه کاربرد دارد.
زعفران را در گذشته به نام زرپران می شناختند، به معنی گلی که پرهایش شبیه زر است. قدمت و پیشینه آن به 3500 سال قبل باز می گردد و از دیرباز گرانترین ادویه در جهان بوده ، اگرچه برخی شبهات در مورد منشاء آن باقی مانده اما اعتقاد بر این است که زعفران در ایران سرچشمه گرفته ، با این وجود یونان و بین النهرین از مناطق احتمالی پیدایش این گیاه هستند.
گونه وحشی این گیاه هم وجود دارد که ریشه آن به آسیای مرکزی باز می گردد اما حدود 90% تولید زعفران مربوط به ایران است. عطر و طعم زعفران مربوط به مواد شیمیایی تولید شده در این گیاه است و این گیاه درون خود رنگدانه هایی دارد که رنگ زرد طلایی خود را به ظروف منتقل می کند. تاریخ رویش و پیدایش این گیاه به قرن هفتم قبل از میلاد مسیح باز می گردد.
زعفران نقش مهمی در دوران های کشورهای مختلف دارد. در یونان این گیاه دارای قدمت طولانی است و به دوران قل از عصر برنز باز می گردد. در گذشته گل های زعفران چیده می شد و به عنوان یک داروی گیاهی مورد استفاده قرار می گرفت. ساکنان قدیم حاشیه ی مدیترانه زعفران را در اطرف و کناره های شهر ساحلی جمع آوری می کردند و به دلیل کیفیت بالای آن در تولید عطر و دارو از آن استفاده می شد. همچنین برای درمان بیماری های گوارشی و کلیوی زعفران آشوری و بابلی مورد استفاده قرار می گرفت.
